De neerwaartse trend in sneeuwval in het hele alpengebied tussen 1920 en 2020 is opmerkelijk, met een totale daling van 34%. Dit zijn de resultaten van een onderzoek gecoördineerd door Eurac Research en gepubliceerd in het wetenschappelijke tijdschrift International Journal of Climatology op 4 december. Bij de analyse werd ook rekening gehouden met de invloed van de hoogte en klimatologische parameters zoals temperatuur en totale neerslag. Seizoensgegevens over sneeuwval en neerslag kwamen van 46 locaties verspreid over de Alpen.

De meest recente werden geregistreerd door moderne meteorologische stations; oudere werden gehaald uit tijdschriften waarin speciale verantwoordelijke waarnemers al tientallen jaren met de hand noteerden hoeveel centimeter sneeuw er op een bepaald punt viel. Dankzij de samenwerking met talrijke meteorologische bureaus, milieuagentschappen, verenigingen van liefhebbers en de universiteit van Trento was het mogelijk om al deze informatie samen te voegen tot één matrix voor analyse. Een onderzoeksteam onder leiding van Eurac Research interpreteerde deze vervolgens en reconstrueerde zo een compleet beeld van de sneeuwval in de Alpen tussen 1920 en 2020.

“De trend van nieuwe sneeuwval in de Alpen is sterk negatief en we kunnen spreken van een algehele afname van 34% met een duidelijke verslechtering na 1980, die samenvalt met een even duidelijke stijging van de temperatuur,” legt Michel Bozzoli, milieumeteoroloog bij Eurac Research en eerste auteur van het onderzoek, uit. “De meest negatieve trends betreffen plaatsen onder 2000 meter boven zeeniveau en de zuidkant, dat wil zeggen Italië, Slovenië en een deel van de Oostenrijkse Alpen,” voegt hij eraan toe.

Vooral in de noordelijke Alpengebieden, d.w.z. Zwitserland en Noord-Tirol, zagen de onderzoekers hoe de hoogte een centrale rol speelt in het belang van sneeuwbedekking en neerslag. Hoewel de neerslag tijdens het winterseizoen toenam, verandert sneeuwval op lagere hoogtes steeds meer in regen als gevolg van stijgende temperaturen. Op grotere hoogten blijft er echter sneeuw vallen door een klimaat dat nog steeds vrij koud is. In het zuidwesten en zuidoosten zijn de temperaturen zo sterk gestegen dat het zelfs op de hoogste hoogten vaak regent in plaats van sneeuwt.

“Sneeuw is van fundamenteel belang als watervoorraad; het voedt gletsjers en bergstromen en vult, door langzaam smelten in de lente, geleidelijk de watervoorraden aan. De afname van sneeuw heeft niet alleen gevolgen voor de wintersport, maar voor alle watergerelateerde activiteiten en processen. Dit aspect kan niet langer worden genegeerd bij het plannen van waterbeheerbeleid,” vat Bozzoli samen.